Na Kongresie zaprezentowany zostanie elektryczny wózek widłowy firmy Kalmar Fot. Kalmar

Transformacja transportu obejmuje dziś rozwój elektromobilności nie tylko w znanych nam dobrze segmentach takich jak samochody osobowe, autobusy miejskie czy podążające za tym trendem pojazdy ciężarowe. Elektromobilność wkracza do kolejnych typów pojazdów i w ciągu najbliższych lat rozwijać się będzie w segmencie ciężkich maszyn nieporuszających się po drogach, m.in. w górnictwie, budownictwie, rolnictwie, branży leśnej. Do grona światowych liderów, którzy udowadniają, że możliwa i uzasadniona jest elektryfikacja mobilnych maszyn roboczych, należy Finlandia.
Podczas tegorocznego Kongresu Nowej Mobilności w Łodzi (26-28 września) – wiodącego wydarzenia branży elektromobilności w Polsce i regionie Europy Środkowo-Wschodniej – fińscy eksperci podzielą się doświadczeniami z elektryfikacji rynku maszyn mobilnych, wskazując zarówno na korzyści, jak i wyzwania oraz lekcje płynące z pionierskich projektów. W środę 27 września odbędzie się premiera raportu: „Elektromobilność specjalistyczna i pozadrogowa: polsko-fińskie zalecenia dotyczące wdrażania bezemisyjnych maszyn pozadrogowych” przygotowanego wspólnie przez Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych i fiński klaster SIX Mobile Work Machines oraz Business Finland. Na Kongresie zaprezentowany zostanie także w pełni elektryczny wózek widłowy firmy Kalmar, wykorzystywany m.in. na produkcji i w logistyce.
Finlandia jest krajem nordyckim zamieszkanym przez zaledwie 5,5 miliona osób, który postanowił dążyć do osiągnięcia neutralności klimatycznej już w 2035 roku – co jest najbardziej ambitnym celem w Europie. W praktyce oznacza to konieczność zastąpienia paliw kopalnych bezemisyjną energią elektryczną w przemyśle, transporcie i ciepłownictwie. W Finlandii elektryfikacja maszyn to nie tylko trend przyszłości – to realne działania podejmowane już dzisiaj, a ich zakres obejmuje zarówno dekarbonizację samej maszyny, jak również jej środowiska pracy, w tym placów budowy, kopalń, portów, pól uprawnych czy lasów. Elektryfikacja mobilnych maszyn roboczych przyspiesza dekarbonizację całych branż i łańcuchów wartości.
Finlandia nie byłaby prawdopodobnie światowym liderem na rynku maszyn mobilnych gdyby nie surowe warunki środowiska północnej Europy. Także zamiłowanie Finów do innowacji i współpracy pomiędzy przemysłem a sektorem badawczo-rozwojowym jest kluczem dla przełomowej elektryfikacji i dekarbonizacji w tej branży. Jako pionierzy transformacji, fińscy eksperci chcą dzielić się swoim doświadczeniem i wiedzą ze wszystkimi partnerami, dla których celem jest neutralność klimatyczna na rynkach maszyn mobilnych.

Maszynowy potentat

Znacząca grupa znanych producentów maszyn mobilnych pochodzi właśnie z Finlandii. Ponad 20 fińskich producentów OEM działa w sektorach rolnictwa, budownictwa, leśnictwa, transportu materiałów i maszyn górniczych – są to m.in. znane globalne marki takie jak Ponsse, Sandvik, Normet czy Kalmar. Produkcja mobilnych maszyn roboczych nieporuszających się po drogach jest dziś czwartą co do wielkości branżą eksportową Finlandii, a 50-80% jej obrotów pochodzi z eksportu. Wprowadzając elektryfikację, ale także nowe technologie cyfrowe i autonomiczną pracę, fińscy producenci dążą do zwiększenia swojej konkurencyjności na arenie międzynarodowej. Kolejne firmy rozszerzają swoją ofertę o maszyny wyposażone w linie zasilania elektrycznego oraz nowe funkcje cyfrowe, zdając sobie sprawę, że zrównoważony rozwój stanowi nową, istotną szansę biznesową.
– Osiągnięcie neutralności węglowej także w maszynach mobilnych nieporuszających się po drogach wymaga wyeliminowania emisji gazów cieplarnianych pochodzących z paliw kopalnych. Ale poza tym maszyna mobilna przyszłości jest zrównoważona nie tylko sama w sobie. Umożliwia tworzenie zupełnie nowej, dotychczas niewidocznej wartości i zrównoważonego rozwoju w całym środowisku, w którym działa. Finlandia przyjęła aktywną rolę w tym rozwoju, aby pomóc w budowaniu lepszego i bardziej zrównoważonego jutra – mówi Harri Nieminen, koordynator fińskiego klastra SIX Mobile Work Machines z Centrum Badań Technicznych Finlandii VTT. Klaster zrzesza większość fińskiego rynku producentów maszyn oraz dostawców technologii elektryfikacji i cyfryzacji.

Maszyny wśród głównych trucicieli

Zasadność upowszechniania elektromobilności w segmencie maszyn jest potwierdzona badaniami. Według badań opublikowanych w 2022 roku, emisja tlenku węgla lub węglowodorów z sektora maszyn mobilnych nieporuszających się po drogach jest od 2,5 do 6 razy wyższa niż w przypadku pojazdów drogowych. Szczególnie niekorzystna sytuacja dotyczy emisji cząstek stałych (PM), która w tym sektorze jest średnio 5,8 razy wyższa niż w przypadku pojazdów drogowych. Bez znaczącego postępu technologicznego w celu ograniczenia zużycia paliw kopalnych, maszyny nieporuszające się po drogach ostatecznie mogą wyprzedzić pojazdy drogowe jako główne źródło emisji gazów cieplarnianych. Finlandia jest jednym z trzech krajów, obok Szwecji i Niemiec, które już wprowadziły pewien system rejestracji emisji z sektora maszyn mobilnych.

Na dobrej drodze do elektryfikacji sprzętu

Elektryfikacja mobilnych maszyn roboczych ma na celu nie tylko osiągnięcie zerowej emisji netto i dekarbonizacji, lecz także odpowiada na pilne potrzeby krajów, miast i użytkowników końcowych. W sektorze górnictwa firma Sandvik udowodniła, że elektryfikacja przyczynia się do zwiększenia produktywności, niezawodności i bezpieczeństwa. Dzięki zastosowaniu automatyzacji i cyfryzacji zwiększyła się atrakcyjność operacji górniczych, eliminując ryzyko związane z niebezpiecznym środowiskiem pracy. Z kolei producent maszyn leśnych Ponsse postrzega elektryfikację jako sposób na wyeliminowanie strat w układzie napędowym i uzyskanie radykalnej poprawy wydajności systemu. Ponadto, elektryfikacja jest kluczowa w rozwiązaniu problemu wysokiego zużycia paliwa podczas długich godzin pracy w ciągu roku. Firma Kalmar zauważyła, że maszyny z napędem elektrycznym charakteryzują się wyjątkową łatwością manewrowania, komfortową obsługą i intuicyjnym sterowaniem. Obniżenie zużycia energii i lepsze rozwiązania dla zrównoważonego rozwoju stają się coraz bardziej istotne dla klientów, którzy dążą do realizacji własnych celów biznesowych. W przypadku wszystkich typów pojazdów elektryfikacja wykazała, że wykorzystanie akumulatorów do zasilania operacji zamiast spalania drogiego paliwa prowadzi w dłuższej perspektywie do obniżenia całkowitych kosztów posiadania.
– Szacuje się, że w ciągu najbliższych 2 do 4 lat producenci maszyn mobilnych rozszerzą swoje działania badawczo-rozwojowe w zakresie alternatywnych technologii układów napędowych, koncentrując się na elektryfikacji – mówi Toni Mattila, dyrektor Programu Zrównoważonej Produkcji w fińskiej agencji promocji handlu, inwestycji i innowacji Business Finland. – Na rynku pojawiają się także coraz to nowi gracze, którzy aktywnie wprowadzają elektryfikację i technologie cyfrowe. Warto z uwagą śledzić ten segment zwłaszcza w kraju takim jak Finlandia, który dzięki dużej koncentracji graczy rynkowych, wysokim nakładom na badania i rozwój oraz dobrze rozwiniętej kulturze szybkich wdrożeń innowacyjnych projektów może stać się globalnym centrum kompetencyjnym elektryfikacji, cyfryzacji i autonomizacji maszyn. Wizją fińskiego klastra SIX Mobile Work Machines jest, aby w 2025 roku Finlandia była najlepszym na świecie środowiskiem do rozwoju mobilnych maszyn roboczych oraz ich kluczowych technologii i usług. Wszystkich polskich partnerów zainteresowanych współpracą w tym zakresie zapraszamy do kontaktu. (red)

Business Finland
Business Finland to fińska rządowa organizacja promocji handlu i inwestycji, finansowania działalności innowacyjnej przedsiębiorstw oraz promocji Finlandii jako destynacji turystycznej. Grupa 760 ekspertów Business Finland pracuje w około 40 biurach na całym świecie oraz 16 biurach regionalnych zlokalizowanych na terenie kraju. Business Finland jest częścią sieci Team Finland, ściśle współpracującej z ambasadami i konsulatami Finlandii, a także innymi organizacjami publicznymi wspierającymi fińskie przedsiębiorstwa w tworzeniu partnerstw globalnych. W Polsce Business Finland pełni rolę Biura Radcy Handlowego Ambasady Finlandii. Business Finland wspiera globalny wzrost gospodarczy pomagając fińskim firmom w internacjonalizacji, wspierając zagranicznych inwestorów w lokowaniu ich działalności w Finlandii oraz finansując innowacje. Zrównoważona mobilność i rynek bateryjny to jeden z naszych priorytetowych obszarów działań w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej.